Zlatni jubilej, 50 godina promocije košarke u Rači i ovom delu Šumadije, nekadašnji akteri kraljice igara u ovom mestu i sadašnji entuzijasti proslavili su onako kako i doliči klubu koji se, iako preskačući brojne prepreke, zapaženim uspesima svrstao kao značajno ime na košarkaškoj mapi Srbije.
Ovu svečanost su uveličali i mladi igrači Košarkaškog kluba “Patriot” iz Delčeva u Severnoj Makedoniji, bratskog grada Rače, kao i Nenad Krstić, potpredsednik Košarkaškog saveza Srbije za mušku košarku, Dušan Đurić, generalni sekretar Regionalnog košarkaškog saveza Centralna Srbija, koji su čestitali jubilej i biranim rečima se izrazili o njegovom radu i rezultatima, kao i Branko Radosavljević, predsednik opštine Rača i predstavnici više košarkaških klubova iz okoline i ustanova i oprganizacija koje su nesebično pomagale rad kluba.
Кošarkaški klub “Zekas `75”, što i brojka u imenu govori, osnovan je pre 1975. godine, a kao “glavni krivci” na svečanosti su pomenuti Radomir Milenović Кrcko, Milenko Nikolić i Predrag Parezanović Pare. Osnivanje kluba trajalo je skoro dve godine.
Nakom niza neuspešnih inicijativa, entuzijazam i strpljenje su 1975. godine urodili plodom. Posretstvom datašnje Omladinske organizacije formiran je Zavičajni klub studenata, koji je potom osnovao Кošarkaški klub “Zekas `75”. Otuda i potiče ime kluba kao nepravilna skraćenica Zavičajnog Кluba Studenata.
Slavljenički dan Košarkaški klub “Zekas ’75” dočekao je bez prekida u radu i 10 godina je član trećeg srpskog košarkaškog ranga – Prve međuregionalne lige – grupa “zapad” što je izuzetan uspeh ako se imaju u vidu uslovi u kojima radi i podatak da je Raća sa 2.362 stanovnika prema prethodnom popisu, najmanje mesto koje ima klub na tom nivou košarkaškog takmičenja.
U sezoni u kojoj je dočekao zlatni jubilej klub je osvojio treće mesto, a odlične rezultate postigle su i mlađe selekcije, sa nekoliko prvih mesta u ligama Regionalnog košarkaškog saveza centralne Srbije, doduše ne onim najvišeg ranga.
Da se u klubu dobro radi pokazuje i podatak da je više naših najmlađih igrača skrenulo pažnju vrhinskih srpskih timova i pristupilo im, što otežava takmičenje klubu, ali i pričinjava radost zbog potvrde kvalitetnog rada i doprinosa razvoju košarke.
Prvi dani “Zekasa” pokazali su da se uspeh ne rađa preko noći i da je trebalo da prođe osam godina da jedna ekipa Zekasa osvoji pehar. Bilo je to 1983. godine na Republičkom takmičenju „Osnovci košarkaši“, koje je bilo nezvanično prvenstvo Srbije za pionire, na kojem su igrači “Zekasa” u konkurenciji 30 gradskih pionirskih reprezentacija iz cele Srbije osvojili treće mesto.
Dva puta je „Zekas” učestvovao na finalnom turniru Juniorskog prvenstva Srbije. Među osam najboljih ekupa, 1986. godine osvojio je sedmo, a godinu dana kasnije peto mesto.
Dva puta uzastopno osvojio je prvo mesto u Regionalnoj ligi Šumadije i Pomoravlja, 1985 i 1986. godine i plasman u Međuregionalnu ligu – grupa “sever”;
“Zekas” je bio i član Jedinstvene srpske lige i pod imenom “Radnički Zekas” izborio je učešće u Prvoj srpskoj i učešće u Prvoj B saveznoj ligi Jugoslavije, ali je potom taj status preuzeo klub iz Svilajnca, pa je moralo da se krene ponovo od početka. Juniori su 2006. godine pobedili u odgovarajućoj regionalnoj ligi, a seniori su osvajanjem drugog mesta u Letnjoj srpskoj ligi centralnog regiona ostvarili plasman u Drugu srpsku ligu – grupa “zapad” u kojoj je igrao dve godine, u drugoj kao “Zekas `75 – Sloga”, zajednički klub Rače i Batočine.
Povratak na srpskoligašku scenu usledio je 2014. godine, kada je “Zekas” osvojio prvo mesto u Regionalnoj ligi i vratio se u Drugu srpsku ligu – grupa “zapad”. Odmah je osvojio prvo mesto i plasirao se u Prvu međuregionalnu ligu u kjojoj igra i danas.
Treba istaći i da je trebalo da prođe 39 godina da “Zekasov” prvi tim u srpskoligaškom rangu zaigra u Rači, iako je sportska sala pet godina bila završena ali nije imala koševe. Klub je utakmice kao domaćin igrao u Batočini i Kragujevcu.
Miloš Nikolić, član Upravnog odbora kluba i Miloš Obradović, kapiten i “devojka za sve” u “Zekasu” uručili su diplome za doprinos u organizaciji, sportskim dostignućima i promociji kluba Marku Draškoviću, Filipu Laloviću, Srđanu Antiću Palji, Bojanu Popoviću Popu, Bogdanu Milosavljeviću, Milošu Grujiću, Nemanji Prvuloviću, Borisu Jokiću i Ivanu Hadžiću.
Povelju su dobili Dragan Živanović Meta, Nebojša Stojanović, Emir Hadžić, Dejan Obradović Brda, Vladan Vićentijević, Aleksandar Đoković Teštik, Velimir Parezanović, Vladimir Gajović, Branislav Jovanović, Filip Popović, Predrag Vučković, Aljoša Milutinović, Ognjen Nikolić, Nikola Jovković, Luka Milenković, Marko Mitrović Mita, Dušan Zlatić, Milan Nikolić Bajče, Đorđe Đoković, Кosta Zlatković, Dejan Milošević, Regionalni košarkaški savez centralne Srbije i Opština Rača.
Povelja prvog reda, kao nagrada za životno delo posthumno je dodeljena Radomiru Milenoviću Krcku, Milenku Nikoliću i Ognjenu Obradoviću. Takođe, ovo priznanje dodeljeno je i Predragu Parezanoviću Paretu.
Kadeti kluba “Patriot” iz Delčeva i “Zekasa” odigrali su, povodom jubileja, dve utakmice, u kojima je rezultat bio najmanje važan, ali su pokazale da dečaci poseduju zavidno košarkaško znanje. Ljupču Petrovskom, alfi i omegi kluba iz Delčeva, Miloš Obradović je uručio zahvalnicu i poželeo da saradnja bude još usppešnija i čvršća.
U pripremi je i knjiga “Koš protiv koša” u kojoj će biti ispisano pet decenija “Zekasa ’75”
